Practicing the Class 8 Sanskrit Chapter 8 MCQ with Answers aids students to learn all the fundamental concepts and prepare effectively for the exams. MCQ of संसारसागरस्य नायकाः Class 8 with Answers are prepared based on the latest exam pattern & CBSE guidelines.

Here are the links available online for Free Download of Class 8 Sanskrit संसारसागरस्य नायकाः MCQ Multiple Choice Questions with Answers PDF.

अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रश्नान् उत्तरत

शतशः सहस्रशः तडागाः सहसैव शून्यात् न प्रकटीभूताः। इमे एव तडागाः अत्र संसारसागराः इति। एतेषाम् आयोजनस्य नेपथ्ये निर्मापयितृणाम् एककम्, निर्मातॄणां च दशकम् आसीत्।

Question 1.
‘पुरा ते बहुप्रथिताः आसन्।’ अत्र अव्ययपदं किं?
(क) पुरा
(ख) ते
(ग) आसन्
(घ) बहुप्रथिताः

Answer

Answer: (क) पुरा

---

Question 2.
“अशेषे हि देशे तडागाः निर्मीयन्ते स्म”। इत्यत्र कर्मपदं किं?
(क) हि
(ख) देशे
(ग) तडागाः
(घ) अशेषे

Answer

Answer: (ग) तडागाः

---

Question 3.
‘इत्येतानि’ इत्यत्र कः सन्धिः?
(क) गुण
(ख) दीर्घ
(ग) यण्
(घ) वृद्धि

Answer

Answer: (ग) यण्

---

Question 4.
‘नमः एतादृशेभ्यः शिल्पिभ्यः’ अस्मिन् वाक्ये ‘नमः’ योगे का विभक्तिः?
(क) तृतीया
(ख) चतुर्थी
(ग) पञ्चमी
(घ) षष्ठी

Answer

Answer: (ख) चतुर्थी

---

Question 5.
‘भवेयुः’ इति पदे कः लकारः?
(क) लट
(ख) लोट
(ग) लङ्
(घ) विधिलिङ्

Answer

Answer: (घ) विधिलिङ्

---

Question 6.
‘चलन्तः’ इत्यत्र कः प्रत्ययः?
(क) शतृ
(ख) ता
(ग) क्त
(घ) तल्

Answer

Answer: (क) शतृ

---

Question 7.
यः गजपरिणामं धारयति सः ………. कथ्यते। रिक्तस्थानं पूरयत
(क) कुम्भकारः
(ख) गजधरः
(ग) गजधराः
(घ) अयस्कारः

Answer

Answer: (ख) गजधरः

---

Question 8.
शून्यात् सहसैव के न प्रकटीभूता?
(क) सहसैव
(ख) तडागाः
(ग) सहस्रशः
(घ) शतशः

Answer

Answer: (ख) तडागाः

---

Question 9.
‘एतेषाम्’ इति सर्वनामपदं केभ्यः प्रयुक्तं?
(क) तडागेभ्यः
(ख) संसारसागरेभ्यः
(ग) तडागाः
(घ) तडागाय

Answer

Answer: (क) तडागेभ्यः

---

Question 10.
‘निर्मातॄणाम्’ इत्यत्र का विभक्तिः?
(क) द्वितीया
(ख) तृतीया
(ग) सप्तमी
(घ) षष्ठी

Answer

Answer: (घ) षष्ठी

---

Question 11.
इमे तडागाः के सन्ति?

Answer

Answer: इमे तडागाः संसारसागराः सन्ति।

---

रेखांकितपदानि आधारीकृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत

Question 1.
गजधरेभ्यः सम्मानः अपि दीयते स्म।
(क) काभिः
(ख) काभ्यः
(ग) केभ्यः
(घ) केभयः

Answer

Answer: (ग) केभ्यः

---

Question 2.
नूतनसमाजस्य मनसि जिज्ञासा न उद्भूता।
(क) कस्मिन्
(ख) का
(ग) कः
(घ) किम्

Answer

Answer: (क) कस्मिन्

---

Question 3.
यः नूतनः प्रविधिः विकसितः।
(क) कीदृशी
(ख) कीदृशं
(ग) कीदृशः
(घ) कीदृशाः

Answer

Answer: (ग) कीदृशः

---

अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा निर्देशानुसारं प्रश्नान् उत्तरत

गजधराः वास्तुकाराः आसन्। कामं ग्रामीणसमाजो भवतु नागरसमाजो वा तस्य नव-निर्माणस्य सुरक्षा प्रबन्धनस्य च दायित्वं गजधराः निभालयन्ति स्म। नगरनियोजनात् लघुनिर्माणपर्यन्तं सर्वाणि कार्याणि
एतेष्वेव आधृतानि आसन्।

Question 1.
‘तस्य’ इत्यत्र का विभक्तिः?
(क) षष्ठी
(ख) सप्तमी
(ग) पंचमी
(घ) चतुर्थी

Answer

Answer: (क) षष्ठी।

---

Question 2.
आसन्’ इत्यस्य एकवचनान्त रूपं किम् अस्ति?
(क) आस्म
(ख) आसीत्
(ग) आस्व.
(घ) आस्ते

Answer

Answer: (ख) आसीत्।

---

Question 3.
गजधराः के आसन्?

Answer

Answer: वास्तुकाराः।।

---

Question 4.
सर्वाणि कार्याणि केषु एव आधृतानि?

Answer

Answer: गजधरेषु।

---

Question 5.
सुरक्षाप्रबन्धनस्य दायित्वं के निभालयन्ति स्म?

Answer

Answer: गजधराः सुरक्षाप्रबन्धनस्य दायित्वं निभालयन्ति स्म।

---

समुचितपदेन रिक्तस्थानानि पूरयत येन कथनानां भावः स्पष्टो भवेत्

पुरा ते बहुप्रथिताः आसन्।
भावः- प्राचीनकाले ते …………. आसन्।

Answer

Answer: प्राचीनकाले ते बहुप्रसिद्धाः आसन्।

---

अधोलिखितेषु भावार्थेषु समुचितभावार्थं लिखत

(क) इमे तडागाः अत्र संसारसागराः इति।
भावार्थाः
(i) तडागाः एव संसारसागराः कथ्यन्ते।
(ii) तडागाः संसारे सागराः इव सन्ति।
(iii) तडागाः सागरे मिलन्ति।

Answer

Answer: (i) तडागाः एव संसारसागरा: कथ्यन्ते।

---

अधोलिखितेषु शुद्धकथनं (✓) चिह्नन अशुद्धकथनं (x) चिह्नन अङ्कयत

(i) गजधरेभ्यः वेतनं विहाय सम्मानो दीयते स्म।
(ii) वेतनस्य अतिरिक्तं सम्मानोऽपि तेभ्यः दीयते स्म।

Answer

Answer:
(i) (x)
(ii) (✓)

---

अधोलिखितेषु वाक्येषु स्थूलपदानि आधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत

Question 1.
गजधरा; वास्तुकाराः आसन्।
(क) काः
(ख) कौ
(ग) के
(घ) कः

Answer

Answer: (ग) के

---

Question 2.
गजधरेभ्यः सम्मानोऽपि प्रदीयते स्म।
(क) कैः
(ख) केभ्यः
(ग) कस्मै
(घ) कस्मात्

Answer

Answer: (ख) केभ्यः

---

Question 3.
गजधरः गजपरिमाणं धारयति स्म।
(क) किम्
(ख) कम्
(ग) कानि
(घ) के

Answer

Answer: (क) किम्

---

घटनाक्रमानुसारम् अधोलिखितानि वाक्यानि पुनः लेखनीयानि

(i) गजधराः वास्तुकाराः आसन्।
(ii) के आसन् ते अज्ञातनामानः।
(iii) यः गजपरिमाणं धारयति स गजधरः।
(iv) नमः एतादृशेभ्यः शिल्पिभ्यः।
(v) राजस्थानस्य केषुचित् भागेषु शब्दोऽयम् प्रचलति।
(vi) पुरा ते बहुप्रथिताः आसन्।

Answer

Answer:
(i) के आसन् ते अज्ञातनामानः।
(ii) पुरा ते बहुप्रथिताः आसन्।
(iii) राजस्थानस्य केषुचित् भागेषु शब्दोऽयम् प्रचलति।
(iv) यः गजपरिमाणं धारयति स गजधरः।
(v) गजधराः वास्तुकाराः आसन्।
(vi) नमः एतादृशेभ्यः शिल्पिभ्यः।

---

अधोलिखिते सन्दर्भे रिक्तस्थानानि मंजूषातः उचितपदैः पूरयत

……………. वास्तुकाराः आसन्। कामं ग्रामीणसमाजो वा ………………. नवनिर्माणस्य ……………. च ……………… गजधराः ………….. स्म।
निभालयन्ति, दायित्वम्, सुरक्षाप्रबन्धनस्य, तस्य, गजधराः।

Answer

Answer:
गजधरा: वास्तुकाराः आसन्। कामं ग्रामीणसमाजो वा तस्य नवनिर्माणस्य सुरक्षाप्रबन्धनस्य च दायित्वं गजधराः निभालयन्ति स्म।

---

अधोलिखितानां शब्दानां समक्षं दत्तैरथैः सह मेलनं कुरुत

शब्दाः – अर्थाः
(i) सम्मानः – नवीनः
(ii) प्रथितः – प्राचीनकाले
(iii) पुरा – सम्प्रति
(iv) उद्भूताः – आदरः
(v) इदानीम् – उत्पन्नाः
(vi) नूतनः – प्रसिद्धः

Answer

Answer:
शब्दाः – अर्थाः
(i) सम्मानः – आदरः
(ii) प्रथितः – प्रसिद्धः
(iii) पुरा – प्राचीनकाले
(iv) उद्भूताः – उत्पन्नाः
(v) इदानीम् – सम्प्रति
(vi) नूतनः – नवीनः।

---